O projekcie

Udać się do wioski na pograniczu, przejąć mały sklep, stworzyć w nim na miesiąc otwartą przestrzeń dla artystów i rozbudować dom kultury dla społeczności. Zaytun Ensemble, grupa działająca na przecięciu sztuki performance i form dialogu w międzynarodowym kontekście, wprowadziła się do pustego sklepu w Stolcu na czas od 26 sierpnia do 26 września 2024 roku.

Za sprawą wcześniejszych projektów zainicjowanych przez znajomych z Teatru Kana i artystów z Zaytun Ensemble, relacja ze Stolcem w województwie zachodniopomorskim (i jej okolicami) została już wcześniej zawiązana. Po wielu latach pracy, rosło zainteresowanie sklepem w wiosce. Budynek stał pusty przez siedem lat, ale czas żywotności sklepu można było wyczuć we wspomnieniach mieszkańców. A sklep nie był tylko miejscem konsumpcji, był też miejscem przypadkowych spotkań. Wraz z opowieściami, które krążyły o tym miejscu i znakiem zapytania jaki stanowił budynek sam w sobie, pojawiła się koncepcja Marketu Groseria.

 

 

Market Groseria

Market i Groseria, gra słów pomiędzy „groteską” i „serią”. Koncepcja miała polegać na poszukiwaniu groteski i tworzeniu groteskowych momentów, używając środków teatralnych - robić to w swego rodzaju seriach, powiązanych ze sobą, przez miesiąc, od poniedziałku do niedzieli, od rana do wieczora. Groseria brzmi też podobnie do angielskiego słowa "groceries"– "artykuły spożywcze". Artykuły do przeżycia.

Zespół twórców starał się za pomocą znanych form i narzędzi odkryć nowe podejścia i metody, formy teatru, sztuki, dialogu i kultury. Celem było stworzenie przestrzeni tranzytowej, pewnej formy rynku, gdzie ludzie mogliby przebywać i wymieniać się pomysłami. Poszukiwano formy handlu, która nie byłaby kapitalistyczna, ale wyłaniała by się z interakcji między artystami i widzami oraz między mieszkańcami i gośćmi, którzy pojawiali się z przeróżnych miejsc i wchodzili w interakcje ze sklepem lub tylko przez niego przechodzili.

Był to teatr w działaniu, swojego rodzaju laboratorium, w którym wyłaniały się i rozwijały różne procesy. Tworzono plany, które następnie skutkowały spontanicznymi reakcjami. W ten sposób powstawały różne happeningi. Market Groserię odwiedzali ludzie znani od lat, ale także ci, których spotkano po raz pierwszy. Przy codziennej kawie i herbacie, poprzez performance, muzykę, wystawy, warsztaty i spotkania. W ten sposób artyści poznawali sklep, jego przestrzeń oraz ukryte w nim wspomnienia. W tym samym czasie mieszkańcy wioski konfrontowali się ze znaną sobie przestrzenią w nowej odsłonie. Powstało połączenie, które ciągle się zmieniało i było na nowo przekładane na teraźniejszość.

Zanim Zaytun przybył do budynku, natura pozostawiła tam już swoje ślady. Rosła wokół sklepu i w jego wnętrzu - rośliny, korzenie i gleba. Po miesiącu użytkowania sklepu mieszkańcy Stolca i artyści, pozostawili po sobie fragment praktykowanej kultury i stworzyli nowe momenty pozostające we wspomnieniach i ścianach sklepu. W ten sposób nowe miejsce mogło powstać w dialogu z poprzednim, a dodatkowo powstała perspektywa na przyszłość.

Sklep jest teraz ponownie w dialogu z naturą.

Idea Marketu Groseria nie miała ustalonego celu, ale raczej sposób działania - praktykę barteru. Poszukiwania inspiracji na pograniczu pełnym historii, miejsc i ludzi, których wspomnienia zostały opowiedziane poprzez przestrzeń, którą stworzyli. Dzięki temu spotkaniu wspomnienia te mogły zostać uchwycone i zyskać dla siebie przestrzeń.

To archiwum internetowe jest właśnie sposobem na pokazanie tego, co zostało stworzone. Wyzwaniem jest jednak znalezienie sposobu na wyjaśnienie słowami tego, co zostało stworzone. Obrazy, teksty, artykuły i fragmenty znalezione tutaj mogą ujawnić wielkie możliwości. To archiwum może również pomóc w zrozumieniu dalszego procesu pracy a przez to umożliwić pojawienie się nowych procesów.